- Plena inclusión alerta sobre diferentes situacións de grave discriminación que aínda sofren no noso país miles de mulleres con discapacidade intelectual ou do desenvolvemento: fracaso escolar, abuso e violencia, esterilización forzosa, indefensión, falta de prevención en saúde, etc.
- Xunto a estas situacións de abuso, é significativa a falta de informes oficiais e estudos que poidan evidenciar mellor estas realidades e sirvan para porlles freo e garantir a igualdade.
A Convención da ONU sobre dereitos das persoas con discapacidade, -que este ano cumpre o seu 10º aniversario e que é de obrigado cumprimento para o noso Estado-, recoñece no seu artigo 6 que "as nenas e mulleres con discapacidade están suxeitas a múltiples formas de discriminación" e comprométese a adoptar medidas para asegurar que poidan gozar plenamente e en igualdade de condicións de todos os dereitos humanos e liberdades fundamentais".
Con todo, hoxe en día en España miles de mulleres e nenas con discapacidade intelectual ou do desenvolvemento seguen padecendo o dobre estigma do seu xénero e a súa discapacidade. Por iso, no Día Internacional da Muller que se celebra mañá, Plena inclusión advirte que estas situacións de discriminación están a suceder habitualmente nas esferas máis cotiás da vida destas mulleres: a saúde, a educación, o emprego, etc.
Abuso sexual. Segundo un estudo publicado no Journal of Applied Research in Intelectual Disabilities (marzo 2010) sobre prevalencia de abuso sexual en mulleres con discapacidade intelectual, este abuso é moito máis frecuente en mulleres que en homes (un 61% fronte a un 25%). Isto únese a que o nivel de denuncias deste tipo de abusos é menor nas mulleres con discapacidade, pola súa situación de especial vulnerabilidade (incapacidade para recoñecer que se trata dun abuso, dependencia do agresor, falta de autoestima, medo ás consecuencias, falta de credibilidade...) Mesmo ás veces o propio sistema déixaas indefensas, por exemplo se quen sofre o abuso está incapacitada e o seu agresor é o seu titor legal.
Saúde e maternidade. Xunto a este tipo de agresións, estas mulleres enfróntanse a situacións moi graves polo mero feito de ter discapacidade intelectual ou do desenvolvemento, como a esterilización e imposición de métodos anticonceptivos, os abortos forzados, a retirada da custodia dos fillos... Estas imposicións tamén se relacionan con casos de incapacitación legal, que deixan indefensas a estas persoas para asumir decisións sobre o seu propio corpo. A Convención da ONU citada anteriormente, refírese no seu artigo 23 ao dereito das persoas con discapacidade, incluídos os nenos e nenas, a "manter a súa fertilidade, en igualdade de condicións coas demais".
Doutra banda, o estudo "Discapacidade intelectual e saúde. Dereitos, desigualdades, evidencias e propostas" realizado en 2013 por Plena inclusión coa colaboración da Universidade Autónoma de Madrid, estima que só un 10% das mulleres con discapacidade intelectual acode ao xinecólogo. A falta de acceso a servizos de saúde preventivos como este é extremadamente preocupante, xa que é o modo máis frecuente de detección de enfermidades (como cancros de mama ou cérvix), que poden chegar a causar a morte.
No ámbito da educación. O ano pasado, Plena inclusión realizou un estudo con 618 mulleres con discapacidade intelectual ou do desenvolvemento en Castela e León, un 40% das cales asegura ter un trato diferente no ámbito educativo, e un 30% identifica abusos físicos e psicolóxicos no colexio. Tan só o 57% delas levou a cabo algunha medida para tratar de solucionar a situación (contalo, pedir axuda, denunciar, etc.) A Fundación CERMI Mulleres alertou recentemente do elevado fracaso escolar das nenas con discapacidade, sobre todo nas etapas de secundaria obrigatoria e superior. Este abandono baséase en moitos casos no temor da familia a que a menor sufra abusos sexuais na contorna escolar, especialmente en nenas e mozas con discapacidade intelectual.
Acceso ao emprego. Segundo datos solicitados por Plena inclusión e a súa asociación AEDIS, o 60% dos homes con discapacidade intelectual en idade e con capacidade para traballar está en paro. No caso das mulleres de leste mesmo colectivo esta situación é aínda máis desalentadora, xa que só traballa 1 de cada 10. Se nos centramos no ámbito salarial, segundo o informe "Salario das persoas con discapacidade" (INE, 2014) estima que as mulleres con discapacidade gañan de media 3.000 euros menos ao ano que os homes. A todas estas situacións de discriminación únese a falta de ferramentas para combatela. Neste sentido Plena inclusión reclama que as Administracións se comprometan a realizar informes que poidan evidenciar mellor estas realidades, e sirvan para actuar con celeridade para erradicalas. A igualdade de xénero é un dos 17 Obxectivos Globais da nova Axenda para o Desenvolvemento Sustentable acordados por Nacións Unidas. Este obxectivo fala de empoderar ás mulleres e promover a igualdade de xénero como unha acción fundamental para acelerar o desenvolvemento sustentable, porque pór fin á discriminación contra mulleres e nenas non é só un dereito humano básico, senón que ten un efecto multiplicador en todas as demais áreas do desenvolvemento.